Pantanal Brazilië: alles wat je moet weten over dit unieke natuurgebied
De Pantanal in Brazilië is het grootste moerasgebied ter wereld en loopt dwars door de staten Mato Grosso en Mato Grosso do Sul. Het is één van de grootste natuurreservaten ter wereld. Dankzij het open landschap is de Pantanal dé beste plek in Brazilië om wilde dieren te spotten. Je vindt hier meer dan 650 vogelsoorten zoals ooievaars, zilverreigers, meerkoeten, ara’s en ibissen. Daarnaast kun je kaaimannen, capibara’s, otters, emoes, apen, slangen en zelfs jaguars zien.
In deze blog deel ik mijn beste tips voor een onvergetelijke reis naar de Pantanal.
Waar ligt de Pantanal en hoe kom je er?
De belangrijkste toegangspoorten tot de Pantanal in Brazilië zijn:
- Cuiabá: voor de noordelijke Pantanal
- Campo Grande: voor de zuidelijke Pantanal
Vanuit Cuiabá begint de beroemde Transpantaneira Highway, een onverharde weg van 150 km die je diep het moerasgebied in voert, met als eindpunt Porto Jofre.
Tip: Veel lodges halen je op vanaf het vliegveld, maar je kunt ook met een huurauto (selfdrive) naar bepaalde pousadas rijden.



Wat is het klimaat in de Pantanal?
Het klimaat in de Pantanal is vochtig tropisch met temperaturen van 7 °C tot 40 °C. Er zijn twee duidelijke seizoenen te onderscheiden:
- Regenseizoen: november t/m maart
- Droog seizoen: juli t/m oktober
En dan is er ook nog een tussenseizoen van april t/m juni.
De gemiddelde temperatuur overdag is 24 °C.
Beste reistijd voor de Pantanal
Wanneer kun je het beste naar de Pantanal reizen? Dat hangt af van wat je wilt zien:
- Juli en augustus: beste kans om wildlife te spotten, vooral jaguars
- April, juni en oktober: prachtige landschappen met afwisselend water en groen
- November t/m maart: veel water, spectaculaire zonsondergangen, veel watervogels



Seizoenen in de Pantanal
Natte seizoen (januari t/m maart)
De Pantanal staat deels onder water. Je ziet reuzenooievaars, capibaras, vlinders en bloeiende waterplanten. Dit seizoen is perfect voor natuurfotografie en kleurrijke zonsondergangen.
Tussenseizoen (april t/m juni)
De regen stopt en het water zakt. Tropische vogels zoals zilverreigers en zoogdieren zoals brulapen zijn goed zichtbaar. Sterrennachten en mildere temperaturen maken dit een fijne reistijd.
Droge seizoen (juli t/m oktober)
Dé tijd om jaguars en andere dieren te spotten. Het landschap is open en droog, waardoor je makkelijk kunt reizen. De Piuvas en Paratus bloeien, en vogels broeden volop.
Regenseizoen (november en december)
De regen start, maar er is nog geen volledige overstroming. Veel vogels broeden in deze periode, wat zorgt voor een explosie aan leven en geluid.



Noord- vs. Zuid-Pantanal: wat is het verschil?
De Pantanal is één ecosysteem; maar elke pousada of fazenda heeft zijn eigen sfeer en faciliteiten. Bij elke accommodatie kun je activiteiten ondernemen zoals een fotosafari, jeepsafari, varen, wandelen en paardrijden. Al deze activiteiten staan in het teken van het spotten van wildlife en genieten van de bijzondere flora en fauna. Het verschil qua ervaring zit vooral in het comfort, de kleinschaligheid en hoe diep de pousada of fazenda in de Pantanal ligt. Als de accommodatie diep in de Pantanal ligt, kun je er niet zelf naartoe rijden maar worden er 4×4 transfers geregeld of kun je zelfs met een klein vliegtuigje naar enkele fazenda’s met een eigen airstrip. Over het algemeen geldt: in het noorden zijn de lodges doorgaans toegankelijker. In het zuiden zijn ze vaak afgelegen en dus rustiger, met minder toerisme.
Tip: lees ook mijn artikel over safari’s in de Pantanal.
Aanraders voor lodges in de Noord-Pantanal
Pousada do Rio Mutum
Deze pousada ligt in een van de mooiste regio’s van het moerasgebied Pantanal, 140 kilometer van Cuiaba (een rit van drie uur, deels op een onverharde weg). Het bestaat uit 22 volledig van airconditioning voorziene chalets, ieder met een ruime slaapkamer, een eigen badkamer en een veranda met uitzicht op een bosrijk gebied met een grote verscheidenheid aan wilde dieren. De Pousada heeft een restaurant dat een gevarieerd buffet serveert en een bar en zwembad. Voor ontdekkingsreizigers zijn er jeeps om op safari te gaan, en kano’s en motorboten voor uitstapjes langs de rivier. Ook is het mogelijk om een tocht te paard te maken door de Pantanal.



Araras Lodge
De Araras Ecolodge ligt aan de Transpantaneira, een onverharde weg die door het nationaal park loopt. Het ligt op een afstand van 132 km van Cuiabá in het noorden van de Pantanal. De Araras Ecolodge heeft 14 kamers met privéfaciliteiten met warm en koud water, plafondventilatoren en klamboes. Iedere kamer heeft een gezellig zitje en een hangmat om te ontspannen. Gemeenschappelijke faciliteiten zijn het restaurant en de bar, de bibliotheek en het zwembad. De lodge is eenvoudig, maar heeft zijn charme doordat het volledig gericht is op duurzaamheid en je in de omgeving volop wildlife ziet.



Aanraders voor lodges in de Zuid-Pantanal
Barra Mansa Lodge
Barra Mansa ligt in een afgelegen gebied langs de rivier de Negro, omringd door uiterwaarden. Het biedt een rustige privé-ervaring in een van de best bewaarde gebieden van de Pantanal. Met zijn eigen landingsbaan kun je de lodge bereiken via de lucht, of je kunt er komen met een 4×4 transfer. Er zijn veel manieren om de omgeving te verkennen. Lokale ‘pantaneiros’ nemen je mee op wandel- of paardrijtocht, of met een 4×4 jeep door het moeras. Zwem vanaf de rivieroevers of peddel met een kano door de kalme wateren bij zonsopgang om de Pantanal tot leven te zien komen.



Fazenda Baía das Pedras
Baia das Pedras is een traditioneel familiehuis. Het uitgestrekte pand was oorspronkelijk een veeboerderij en is tegenwoordig een paardenfokkerij. In 2003 is het gebouw gerenoveerd en zijn er 8 kamers geopend voor gasten. De lodge is bereikbaar per privévliegtuig of in het droge seizoen met 4×4 transfers. Baía das Pedras ligt midden tussen twee grote zoetwatermeren. Dankzij de expertise van de familie is paardrijden hier een onvergetelijke ervaring. Geniet van de dieren in het wild en het landschap of de opwinding van het vee hoeden. Trek eropuit tijdens zonsondergang in het bos, ga op excursie met handgemaakte houten kano’s of op nachtsafari en geniet van de huisgemaakte maaltijden.
Lees hier meer over pousadas in Brazilië.



Jaguars spotten in de Pantanal
Voor veel reizigers staat het spotten van de jaguar hoog op hun bucketlist. Er zijn diverse mogelijkheden om op zoek te gaan naar de jaguar. Zo kun je ‘m spotten tijdens een jeepsafari of tijdens een boottocht. Een populaire uitvalsbasis is Porto Jofre. Met een boottocht heb je hier in het droge seizoen een goede kans om de jaguar te spotten. Houd er wel rekening mee dat het dan ook drukker is met toeristen en er vaak meerdere boten naast elkaar liggen. Bij lodges zoals Barra Mansa, Baia das Pedras en Barranco Alto heb je kans om de jaguar in het wild te zien, en het toerisme is hier kleinschaliger.
Aanraders voor jaguar lodges
Hotel Porto Jofre
- Startpunt voor boottochten langs de Rio Cuiabá en Rio São Lourenço
- Goede kans op jaguars en vele andere soorten dieren!
- Het hotel beschikt over 28 kamers met elk een veranda en een hangmat
Baiazinha Lodge
- Mooie jaguar lodge aan de Paraguay rivier
- Geopend van juli tot oktober
- Nog onontdekt en buiten de massa



Combineer de noord- Pantanal met Chapada dos Guimarães
Een bezoek aan de Noord-Pantanal (beginnend in Cuiabá) kun je gemakkelijk combineren met een bezoek aan de Chapada dos Guimarães. Deze plateau’s, worden beschouwd als een van de oudste plateaus op aarde. Chapada dos Guimarães is de uitvalsbasis voor het nationaal park Parque Nacional da Chapada dos Guimarães. Dit park staat bekend om zijn spectaculaire watervallen, rotsformaties, en rijke biodiversiteit. Vanaf hier kijk je uit over de Paraguay Rivier en de uiterwaarden van Pantanal. Hoogtepunten van een bezoek aan de Chapada dos Guimarães zijn de waterval Véu da Noiva en de Andorinhas-watervallen. Chapada dos Guimarães ligt slechts 65 km van Cuiabá.
Combineer de Zuid-Pantanal met Bonito
Bij een bezoek aan de zuid Pantanal (beginnend in Campo Grande), is het slechts een korte maar zeer waardevolle reis naar het dorp Bonito. Bonito ligt in nationaal park Serra do Bodoquena, dé plek voor avontuur en ecotoerisme. Hier kun je paardrijden, raften, zwemmen in kristalheldere rivieren, mountainbiken, wandelen, snorkelen, vissen, rotsklimmen en zelfs grotduiken. Hoogtepunten van een bezoek zijn de Gruta do Lago Azul en snorkelen in de Rio da Prata rivier.



De Pantanal ontdekken? Ik help je graag!
Wil jij ook de Pantanal in Brazilië ontdekken? Dat snap ik maar al te goed! Dit prachtige en indrukwekkende natuurgebied is écht een must-see. Ik heb zelf zowel het noorden als zuiden bezocht en deel graag mijn insider tips met jou. Neem gerust contact op en ik vertel je met veel plezier meer over deze geweldige natuurbestemming!